اثربخشی لاگ بوک کارآموزی از دیدگاه دانشجویان و اساتید در دانشگاه علوم پزشکی مشهد: تلفیق دو روش کمی و کیفی

مقدمه: لاگ بوک در دانشکده پزشکی مشهد به عنوان ابزار نظارت آموزشی و هدف مند سازی فرایند یاددهی-یادگیری کارآموزان بر محور اهداف آموزشی ملی طراحی و اجرا گردید. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی لاگ بوک کارآموزی از دیدگاه دانشجویان و اساتید انجام گردید. روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع ارزشیابی بود، که در سال 1391 در دانشکده پزشکی مشهد انجام گرفت. ابزار پژوهش دارای سه قسمت مشتمل بر یک پرسشنامه با مقیاس چهار نقطه ای لیکرت و 3 سؤال چندگزینه ای و 3 سؤال بازپاسخ بود که در دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی طراحی گردید. روایی ابزار به روش محتوا و پایایی آن به روش همبستگی درونی (91/0=α) تأیید شد. حجم نمونه با مطالعه پایلوت، 84 کارآموز و 51 عضو هیأت علمی محاسبه شد. ابتدا 8 گروه بالینی به صورت تصادفی انتخاب شدند، سپس پرسشنامه جهت انجام نمونه گیری به روش در دسترس، در اختیار اساتید و کارآموزان قرار گرفت. داده های رتبه ای و اسمی به روش آمار توصیفی گزارش و با استفاده از نرم افزار jmp4 و با انجام آزمون کای مربع تحلیل شد. داده های کیفی با استفاده از روش summative content analysis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: (83%)71 دانشجو و (81%)40 استاد میزان صحت اطلاعات مندرج در لاگ بوک ها را به طور متوسط کم تر از 60% گزارش نمودند. (49%)25 استاد معتقد بودند که لاگ بوک بایستی به عنوان سند فعالیت درون بخشی دانشجویان، نمره داشته باشد و در عین حال (51%)43 دانشجو معتقد بودند که این کار ثبت اطلاعات کذب را افزایش خواهد داد. کارآموزان موفقیت لاگ بوک را در دستیابی به 14 پیامد مورد انتظار، به طور معناداری کم تر از اساتید ارزیابی نمودند(0001/0p<). یافته های کیفی با نگرش سیستمی به فرایند، در پنج طبقه ماهیت، ساختار، اجرا و نتیجه طبقه بندی شده نشان داد که دانشجویان اعتراض ماهوی به اجرای لاگ بوک نداشتند بلکه ساختار و روش اجرای لاگ بوک مورد اعتراض بود. نتیجه گیری: ارزشیابی فرایند و پیامد استفاده از لاگ بوک برای هدف مند سازی فرایند یاددهی یادگیری نشان داد که نقایص اجرایی مانع از تحقق پیامدهای مورد انتظار شده است. توجیه بیش تر یاددهندگان و یادگیرندگان و همچنین بازبینی محتوا و فرایند اجرایی مورد نیاز است.